Bất cứ “cái gì” đang còn xảy ra, thì
cũng phải có “cái” gốc tích xa lắc của
nó…
Vì nó xa tới độ… hỏng biết đâu mà lần và
nếu tài lanh “nói ra”, thì… úi chà chà…
Thì… cái mà… những chuyện “nói” đó hay
nảy sanh “cái vụ” cải cọ ì xèo.
Thế mới, mới có… cái chuyện cải ”tao
đúng mầy sai”… thì sanh chuyện liền.
Đã vậy, mỗi “cái” cũng có năm bảy cách
xảy ra…
Cho nên, bây giờ… thày-lay viết lại,
theo một, trong nhiều “cái” cách đó và
đã cẩn thận rào đón… ”coi bộ” được rồi…
thì…
Vậy thì viết để đọc chơi cho vui, chớ
hỏng có mập béo gì…
Thí dụ “cái vụ” Cơm Tấm, chẳng hạn…
Hồi xưa… xưa cỡ năm 1 ngàn 9 trăm 6 mấy…
đang ì xèo tùm lum chuyện…
Đó là “thời buổi giặc-giã” triền miên,
nên ruộng đồng… khó cấy lúa, cho nên
“cái sự”… làm ra gạo, bị sứt mẻ phần nào.
Vì vậy ><<?!>>>(ý ẹ)… sợ đói tới nơi và
có lẽ, rồi do vậy, nên Chính Phủ Việt
Nam Cộng Hòa (VNCH) cho nhập giống lúa
“nhân tạo”: Thần Nông 5, Thần Nông 8 và
Thần Nông 32… để trồng ở Miền Nam VN….
cho đỡ lo!!!
Ba giống lúa nầy (trên bao đựng) viết là
TN5 - TN8 và TN32 (để coi cho xôm chơi)
Thần Nông là “lúa ba tháng”, nên bà con…
cho rằng, thần nông là “gạo cứu đói”
(?!)
Lúa nầy nhập giống của tổ chức IRRI từ
xứ Phi Luật Tân năm 71-72 gì đó…
Còn gạo đó,
gọi là gạo Thần Nông (TN).
Gạo nầy nấu cơm… rất mau thiu, là bởi nó
có “3 tháng” nên lúa TN “chín non”
=>>>…giống như “dú ép” cho nên, cơm TN
ăn vô hỏng ngon là vậy đó.
So với cơm lúa mùa, thì cơm thần nông,
ăn vô “dở òm”, bà chả bà chẹt, lạt nhách.
Do cơm TN
dở ẹt, lại bở rẹt, nên không ai dùng tấm
Thần Nông để nấu Cơm Tấm.
Cơm Tấm
phải nấu bằng tấm của gạo Trắng Tép,
Móng Chim Vàng, Nanh Chồn… vv… mới đúng
phép…cơm tấm và mới đúng điệu nhà nghề,
bà con nói vậy.
Cơm Lúa
Mùa, nấu để hai ba ngày, cơm chỉ “khô”…
chứ chưa bị thiu.
Nếu lỡ nấu cơm (lúa mùa) hôm nay ăn
không hết, thì để sáng mai… chiên cơm
nguội với mỡ, để ăn “dằn bụng” thì rất
“chắc bụng” khi đi làm đồng.
Ở nông
thôn bà con thường ăn sáng để đi “mần”
thì ăn như vậy, chớ hỏng ai dám đổ bỏ
cơm nguội, vì như thế là “mang tội lút
đầu”, bởi gạo là “hạt ngọc của trời”…
Lúc đó…
cái lúc trước khi có lúa Thần Nông:
Bà con
trồng lúa, trữ lúa trong Bồ Lúa, cần thì
vô bồ xúc lúa, để đi xay gạo từng giạ ở
nhà máy xay lúa gần nhà. Ở những nhà có
ông bà già xưa “kỹ tính”, nàng dâu xay
gạo về phải Sàng Tấm, để lấy “gạo trộng”
nấu cơm và loại bỏ gạo bể 2 bể 3… đó là
Tấm.
Tấm để
dành… cho heo hay gà con ăn hoặc để xay
bột bằng cối đá quay tay.
Bột xay
nầy để… đổ bánh xèo là nhứt hạng…
Hay đổ bột
xay lỏng trong bao (bột mì) để “bòng” (bột)
cho ráo nước, rồi phơi khô, gọi là Bột
Gạo, bột đó, để… để dành, làm bánh trong
dịp giổ chạp, tết nhứt…
Bà nội trợ
nào có “công dung ngôn hạnh”: Lâu lâu để
đổi món, mấy bả lấy Tấm để “làm” món Cơm
Tấm Mỡ Hành để ăn cho “lạ miệng” - lạ
miệng “tức nhiên”… là ngon lắm đó!
Cũng bởi,
trước kia, bà con đã từng “chiên cơm
nguội” rồi và dĩ nhiên là phải chiên cơm
với mỡ, rồi trong mỡ phải có hành lá cho
thơm…=>>>… là “theo”câu hát:
Bỏ tiêu cho ngọt,
bỏ hành cho thơm…
Trong đồ
ăn của dân Việt… cái gì, cũng phải “nêm”
hành: Kho cá, nấu canh…
Do đó, ăn
cơm tấm với “đồ ăn” là mỡ-hành, thì…
trúng phóc…
Trong mỡ
hành phải có xí muối cho dịu-dịu, nhưng
cũng phải có tô nước mắm đâm tỏi ớt
chanh… để chan thêm cho vừa miệng.
Còn nếu là
“thần dân” của ông thần nước mặn… thì vô
quán cơm tấm, ai muốn chan thêm mỡ hành
bao nhiêu… cũng hỏng bị la, như Má hay
la:
- Mầy ăn
mặn… rụng tóc… như thầy chùa, cho coi!!!(?!)
Cơm Tấm ăn
ngon, một phần cũng do tô nước mắm chiến
đấu, để chan thêm nầy…
Nói luôn,
trước và sau…
… Năm 1960
(lúc chưa có lúa thân nông) miền nam VN
Xuất Cảng cỡ 340.000 tấn gạo, để… kiếm
bậy bạ mớ ngoại tệ, rồi lấy ngoại tệ đó,
mua đồ, để canh tân xứ sở:
Đó là mua
máy móc, thành lập hãng xưởng… tùm lum,
để “thủ-bủ hậu chiến”:
Trước tiên
là phải “kỹ nghệ hóa nước nhà” và “cơ
giới hóa nông nghiệp”… cái đã.
Sau đó,
nếu “tình thế êm êm” thì… từ từ tính
tiếp, chuyện đâu còn đó, lo gì…(?!)
Thí dụ: Đó
là Khu Kỹ Nghệ Biên Hòa (phải cất ở vùng
đất cao) có cất Làng Đại Đọc… đi kèm, để
mấy ổng ở đó, rồi vô Khu Kỹ Nghệ mần
việc, khỏi tốn xe đưa rước. …<><>>>>…
mấy ổng tính toán… kỹ, thấy ớn luôn…
Rồi nào là,
ở Khu đó, có hãng xi-măng Hà Tiên, hãng
tôn VINATON, nhà máy VIKIMCO, nhà máy
giấy COGIDO, nhà máy dệt, nấu thép…vv…
tính tròm trèm có gần cả 100 nhà máy,
chớ hỏng vừa…
Nghĩa là
lo cho tương lai đất nước, để ngẩng cao
đầu với thiên hạ năm châu…>>>…
Chớ hỏng
lẽ “con của rồng, cháu của tiên” mà chịu…
xập xệ, nhược tiểu… hoài, thì chịu đời
sao thấu…!!!<><<x>>>>???
Cho nên…
phải ráng và ráng làm được cái nhà máy
Nguyên Tử Đà Lạt tại… Đà Lạt, còn ở
Saigon còn có Nguyên Tử Lực Cuộc ở đầu
đường Phan Thanh Giản, phía Ngã Sáu
Saigon…
Lúc nầy ở
Đông Nam Á, chỉ có Việt Nam là có…
nguyên tử mà thôi, xôm hong nè!?!
Đó là chưa
nói tới “cái vụ” có dự tính “dài hơi”
tại Huyện Đức Tu hay Tân Uyên gì đó, ở
Biên Hòa:
Là lập
trại lúa để lai tạo Giống Lúa Mới như
cách làm của IRRI tại Phi Luật Tân…
Nhưng tình
hình chiến sự… thấy ghê quá, nên bất
thành… uổng thiệt đó.
Còn nói về
gạo là phải nói về (đất và) nước… bởi lẽ
người xưa có dặn:
Nhất nước nhì
phân tam cần tứ giống…
Nghĩa là
làm lúa, thì nước là quan trọng nhứt
hạng, bởi Nước Mặn, một khi đã xâm nhập
vô đồng ruộng rồi, thì… bà hú nghề trồng
lúa…
Do đó, muốn ruộng hỏng bị nhiểm mặn, thì
khi “triều dâng” phải… chừa chỗ cho nước
triều vô đó trước, mà nó đã vô đó, vô…
từ thuở tạo thiên lập địa rồi, thì phải
“để yên” cho nó vô, vậy mới…trúng phép
địa lợi, thí dụ:
Vùng Nhà Bè, cứ để nguyên xi như vậy,
đừng nên thò tay vô lấp, hỏng nên thuốc.
Bởi lẻ, chổ đó trũng, là “cái rúng” chứa
nước.
Lúc triều lên, nước biển vô đó, để lấp
đầy… chổ trũng, rồi nó mới… dám vô sông.
Khi trũng đầy, nước mới lần mò tới sông…
cũng lâu trên cả tiếng đồng hồ.
Nước triều vô sông lớn, trước tiên, nước
bò vô sông nhỏ, bưng, rạch, ngòi… có dài
dài hai bên bờ sông từ thuở sơ khai…
Nước biển
bò vô bưng, rạch… cho đầy, cũng cả tiếng
đồng hồ nữa…
Rồi mới tiến lên “tọa độ” ruộng lúa, thì
đã ”hết giờ triều”… thì Nước Giựt Ròng.
Do đó,
nước mặn chưa kịp vô ruộng, thì triều
“tới giờ ròng”… thì làm sao nước mặn vô
ruộng, để mà nhiểm mặn đồng ruộng được
chớ, phải hôn?
Bởi Nước Lớn Ròng luôn theo chu kỳ “mấy
giờ lên, rồi xuống”… y như trong kinh…
của bài thơ dân gian:
Mồng 1 lưỡi trai.
Mồng 2 lá lúa.
Mồng 3 cu-liêm.
Mồng 4 lưỡi liềm…
….(quên khúc giữa)…
Mười bẩy, Nước Nhẩy Qua Bờ…
Mười tám nám đống trấu.
Mười chín… nín con canh.
Hai mươi xúc cốt.
Hăm mốt nửa đêm…
Nước-Nhẩy-Qua-Bờ là “Nước-Cường”, nhưng
sau đó một hai tiếng là Nước Rút...
Còn
Triều-Cường, thì 1 năm chỉ xảy ra vài
lần, mà bà con sống ven sông đã biết
trước … từ đời tám-hoánh còn ở truồng
lận mà!!!
Nên gặp Triều Cường đâu có gì phải la
làng, than thở…
Quay lại
bài viết…
Khi Xuất Cảng (hỏng gọi xuất khẩu) gạo
được xay nhiều, nên Tấm cũng bộn bộn.
Gạo được vô bao (sọc xanh) 100 ký và
được chở đi bằng tàu biển ở Cảng Sài Gòn.
Còn Xuất Khẩu là chở bằng xe hơi, đi
Đường Bộ… chui “Cửa Cổng” thuế quan, để
qua bên kia, nếu chở hàng qua Miên, Lào,
Tàu… gì đó…
Lúa được xay ở nhà máy xay lớn ở Bạc
Liêu, Cần Thơ…vv…
Còn nhà máy xay Phong Thạnh tại bến Bình
Đông:
Nếu xay lúa ngày đêm, nó cho ra 5.000
bao gạo, gọi là Gạo Miền Tây.
Đây là
những loại gạo “ngon nhứt hạng” mới cho
đi xuất cảng, để bán “có giá”.
Khi ấy,
gạo được chia thành 3 loại:
Gạo 25% (tấm) và 15% (tấm) dùng để bán
trong nước, còn muốn xuất cảng, phải
sàng tiếp, cho gạo “trộng” hơn, chỉ còn
5% tấm…để dể bán ra ngoài.
Cái phần
%.... tuột từ 25 xuống 15 rồi còn 5...
đó là Tấm và lúc nầy Tấm rất nhiều…
Tấm cũng
vô bao 100 ký để bán gọi là Gạo Tấm.
Gạo Tấm
cũng là gạo, nhưng… bị nát, nên giá rẻ
hơn gạo rất nhiều.
Gạo Tấm
xay thành bột, khi bột khô, gọi là Bột
Gạo, bán ở tiệm hoặc chợ.
Từ Bột Gạo,
bà con làm ra nhiều thứ:
Như…đổ
bánh xèo, bánh bèo, làm bánh khọt…tùy hỉ…
Chớ trước
đó, muốn có tấm, phải xúc lúa bồ, xay
từng giạ, rồi phải Sàng Gạo để lấy tấm…cho
gà vịt ăn hay “nấu cháo heo”… cho heo
nái, heo con…vv…
Tiêu thụ nhiều Bột Gạo nhứt là các Lò
Búng, Lò Bánh Tráng…
Cũng vì
Tấm là Gạo ngon (nên nhớ là) gạo ngon
mới làm Bột Gạo được.
Bột Gạo
làm thành Búng Khô, rồi trộn với Bột Mì
làm Mì Khô, Nui…
Vì nó
“khô” nên có thể cất (trử) được lâu ngày,
thiệt là tiện lợi vô song.
Hồi ấy…
Khi chiến
tranh lan tràn, bà con bỏ phải ruộng
đồng, xứ sở, rời quê lên Sài Gòn tá túc,
lúc nầy Saigon, bổng nhiên, bị cái cảnh…
đất chật, lại đông… miệng ăn bất ngờ!!!
Nhưng ai cũng phải… điểm tâm sáng, để có
sức kiếm sống.
Chạy Giặc
làm gì có tiền nhiều để vô cao-lầu điểm
tâm hay ăn hủ tiếu tiệm hay cơm dỉa thịt
sườn…nên bà con đang bị khó, mà hể khó…
liền ló cái khôn, chớ hỏng ai… bó tay
chịu chết đói, chết đói… kỳ cục lắm,
hỏng thèm…
Buổi sáng,
ai cũng “phải ăn”, mà ăn hủ tiếu tiệm
tàu thì tốn tiền nhiều! Hỏng lẽ, vì sợ
tốn mà nhịn đói, coi sao được, vậy phải
kiếm cái gì rẻ rẻ, ăn… cho đở tốn.
Thế là… có
người nghĩ cách lấy Búng Khô trụng nước
sôi rồi làm nước lèo để ăn, rồi nhân đó,
làm “thành” hủ tiếu và bán giá rẻ tại
chỗ… (như đã từng làm cho con cháu ăn
khi mới lên Saigon)
Sau đó,
người khác thấy “coi bộ được được” và
cũng nấu hủ tiếu như vậy để gánh đi bán
chổ khác: Ví dụ bán ở chợ Vườn Chuối,
nhà thương Bình Dân…vv…
Bà con làm
vậy, ý là “để kiếm tiền nuôi con ăn học”…
chớ hỏng có gì mà lo (?!)
Thế là…
phát sinh nghề buôn gánh… di động, một
cách khơi khơi…
Vậy muốn
ăn no giá rẻ, thì chỉ có Mì Gánh, mà
gánh tới tận cửa, ngon hong?!
Gánh gánh
mì đi lòng vòng, bán suốt buổi sáng và
có khi, vì... ế ẩm, phải bán luôn buổi
chiều để “để gỡ sở hụi”…
Mì gánh
bán với giá rất rẻ, là bởi bà con nói
bán rẻ, để “lấy công làm lời”…
Gánh mì đi
bán như vậy, gọi là Mì Thất Nghiệp… (bị
thất nghiệp chớ còn gì nửa)
Mà một
thời, gánh mì, nuôi sống bà con ở cái
thời nhiểu nhương tao loạn!
Còn Mì Gỏ
là tên gọi xe hủ tiếu mì bán dạo, của
mấy ông tàu gỏ cụp cắc về đêm.
Song song
với Mì Thất Nghiệp thì là Cơm Tấm Bình
Dân ra đời.
Chuyện Cơm
Tấm:
Có lẽ, có
thể, hỏng chừng, biết đâu… (muốn đưa ra
bằng chứng, bằng cách…ú ớ…cà lăm)
Bắt nguồn
từ chuyện… ăn “cơm nguội chiên” buổi
sáng từ lúc xưa…
Bây giờ có
nhiều Gạo Tấm, giá lại rẻ hơn gạo rất
nhiều, cho nên…
Bà con
liền “lợi dụng rẻ” và mong “lấy công làm
lời” bằng cách mua Tấm về rồi chịu khó
lựa kỷ để loại bỏ trấu và đá sạn trong
“tấm” để nấu thành Cơm Tấm Bình Dân …
rồi bán giá rẻ cho bà con khác ăn sáng,
ăn sáng… no bụng, nhưng ít tốn tiền!!!
Cơm Tấm
chỉ để “Điểm Tâm” sáng…
Chớ hỏng
ai nói “ăn sáng”, bởi nói “ăn” nghe đói
khát và phàm phu tục tử quá chừng.
Điểm Tâm
là món “Cơm Tấm Bì chan Mở Hành”… rất
vừa túi tiền…ít xịt!!!
Mà, ta nói,
ta la… mỡ heo, hành lá, (bì) da heo…
cũng rẻ, tòn-là đồ rẻ không hà…
Sau đó có
thêm Chả gọi là món Cơm Tấm Bì Chả… cho
sang sang chút xíu.
Sau đó nữa,
có thêm Quán Cơm Bình Dân, bán giả rẻ
cho… người bình dân ăn trưa.
Ở quán nầy,
ngoài Cơm Dĩa (gạo nguyên hột), Quán Cơm
Bình Dân còn có Cơm Tấm (đúng nghĩa là
toàn là Tấm) ăn với mỡ (xào với) hành lá
có thêm xí muối cho mặn-mòi… mà mấy ông
cố nhỏ… của tui, cho là…ngon bá chấy con
bù chét lửa!!!
Hồi đó và
cũng chỉ có hồi đó:
Ở khoảng
giữa Lăng Ông Bà Chiểu và Cầu Bông, kế
bên trường Trung Học Nữ Lê Văn Duyệt.
Ngã Ba Chợ Hòa Hưng (còn nhiều chỗ nữa)
có chỗ bán Cơm Tấm Bình Dân “ngon nhứt
hạng”, đó là theo sự đánh giá của mấy
cha… vua ăn cơm tấm “bình dân”… chuyên
nghiệp, chổ nầy, ăn xong có kèm… trái
chuối la-sét, đã đíu thiệt!
Kể xí
chuyện xưa nghe chơi…
Hồi năm
1963… lúc ông Diệm còn làm Tổng Thống,
có Quán Cơm Xã Hội ở gần trường Lê Văn
Duyệt, quán cơm nầy bán “đồng giá” một
dỉa cơm là 2 đồng (lúc nầy hộp diêm quẹt
hiệu “con chim” cũng bán đồng giá 2 đồng
trên toàn quốc) và giới bình dân lao
động, xích lô, dân đạp xe 3 bánh, thường
vô ăn…hà rầm!
Hoặc giả,
lâu lâu học trò láu háu, cũng lết vô ăn
thử cho biết “thế nào là cơm bình dân”…coi
có ngon hơn ở nhà hong, mà bà con ăn
trưa đông dử vậy!
Quả là con
nít… cà chớn thiệt đó.
Tụi nó rủ
nhau vô đó “ăn thử”… rồi mới biết, ăn
trưa mà cũng có Cơm Tấm… nữa nè bà tám,
mà Cơm Tấm thì… ai hỏng ham, vậy là tụi
nó trúng tủ rồi, đã thiệt nha…
Lúc đó tụi
nó gọi là “cơm 2 tì” hay “cơm 2 tíc”… là
đồng hạng 2 đồng 1 dỉa.
Vô đó, ăn
tha hồ, no mới thôi và không cho “bỏ mứa”,
cơm đã có trong dỉa thì phải ăn hết, nếu
cố ăn…<>>>>…mà ăn hỏng hết, thì bị phạt
thấy bà nội, tụi học trò nói vậy.
Tụi nó vô
đó… chỉ ăn ròng một món Cơm Tấm Mở Hành
đó bà con ơi…
Dỉa Cơm
Tấm do mình tự bới vô dỉa tùy mình, ăn
bao nhiêu cũng được.
Còn đồ ăn
thì có bì, chả, thịt…và nhứt là nước “mở
hành”…
Cơm Tấm Mở
Hành là món ăn mà học trò nhỏ trung học…mê
như điếu đổ:
Bà con lao
động vô Quán Cơm Xã Hội ăn cho no bụng
để…cày, còn Học Trò Đệ Thất Đệ Lục vô ăn
cơm tấm, để “ăn mặn”…cho đã cái bảng
họng…<><>?>?!!!
(chớ ở nhà
ba má anh chị…có ai quởn để nấu cơm tấm…dài
dài, rồi còn phải làm Mở Hành…cho nhiều,
để cho tụi nó ăn…cho sướng cái miệng
bằng Quán Cơm)
Cũng có
thằng chê cơm tấm mở hành, vì thằng nầy
hỏng biết bịnh gì, mà khi ăn mở với hành,
nó nói “nóng cổ” chịu hỏng thấu, vậy là
thằng nầy bị…lổ rồi nha.
Tụi nó,
mấy thằng học sinh đệ thất, lục…trưa đói
bụng…hỏng chịu về ăn cơm nhà, tụi nó rủ
nhau đi ăn “cơm xã hội”…để bỏ cơm nhà,
là…bởi-tại-bị-vì…>>>)))…
…>>>…vô
quán cơm bình dân, để được Ăn =>>> Mở
Hành nhiều hết ga đó đa.
Món Mở
Hành…rất dể làm:
Mở là mở
heo…luộc chung với Lá Hành xắt nhỏ, có
thêm xí muối…thế là xong!
Tụi nó vô
cửa, móc túi đưa 2 tì (đồng) rồi tà tà
tới đống dỉa, lấy cái muổng và tự động
bới Cơm Tấm vô dỉa, rồi cũng tự động tới
thau Mở Hành…tha hồ chan vô dỉa cơm,
thằng nào ăn mặn quen thân, chan tới vài
muổng bự…để cho đã cái họng thèm…
Cả đám
bưng dỉa cơm mở hành tới bàn, thế là Đá
Cơm…no cành cái bụng!
Ăn…bậy bạ
vậy mà thấy ngon…hơn ăn đám giổ đó nha…
Nếu thấy…còn
đói, thì…cứ ăn tiếp, phẻ re, nếu Bỏ Mứa
thì…coi chừng:
-
Tao nói rồi, xúc cơm cho cố, mà bây bỏ
mứa…là chết cha với tao…
Bà bán vé
lấy tiền vô cửa nói vậy, còn tụi nó thì:
-
Ê…ốm con, bụng mầy có chút chéo, ăn sao
hết..
-
Xời…tao chơi vầy, hỏng chừng…chơi thêm
dỉa nửa đó con…
-
Má ơi…
-
Ê ê…còn mầy sao “ăn mặn” dử thần ôn vậy…
-
Tao…khoái ăn mặn, uống đậm, nhưng vác
nhẹ, lại đi chậm…
-
Ông cố nội mầy…
-
Hì hì…tao cũng…e nắng, kỵ mù sương…
-
…<>?>?>???...
-
…nắng nghỉ, mưa ngủ, mát trời đi chơi…
-
…?!...(*(*(o))))…(vua nhớt)
Sau non…nửa
thế kỷ tuyệt tích giang hồ, rồi bổng gặp
lại ông thần…nước mặn hồi “trào” ăn cơm
tấm thuở xa xưa, nó vẩn ốm nhách và
quang trọng là, nó vẩn còn …sống nhăn,
nhưng móm sọm, già khù…
- Con người, ngẫm ra…có số như giày
dép…hén…(?!)
-
Sao mậy, còn ăn mặn hôn đó?
-
Hỏng ăn mặn…sao sống???
-
Tời tời…
-
Khửa khửa khửa…
NĂM
MỚI CHÚC QUÍ ĐỘC GIẢ ĐƯỢC NHIỀU TAM AN
