Mùa Nắng là mùa… trời chỉ nắng, chớ hiếm
khi có mưa!
Nhưng trời… một khi vô mùa nắng…
Ông trời cũng “báo hiệu” cho dân gian
biết, chớ ổng hỏng có… im ru, rồi nắng!
Khi đồng ruộng cắt hết lúa và dọn rơm
sạch đồng, đồng ruộng trống trơn.
Thì trời cũng báo cho… nhân loại biết
rằng “mùa nắng tới nè” như vầy:
…>>>… Không biết do đâu và ở đâu, lại
“tại sao vậy”…>>>… Đó là…
Ngủ một đêm, thức dậy…
Bà con ngó xuống đồng ruộng hay dòm trên
hàng tre trong xóm, thấy“tàn lan” bay
trắng đồng và nó còn dính đầy bụi tre và
nằm trắng đồng trắng xá…
Tàn Lan là 1 hiện tượng kỳ bí của thiên
nhiên, mà hỏng thấy ai nghiên cứu gì hết!!!
Khi bà con… thấy cái gì trắng trắng từng
sợi, từng dề nhỏ, dính xà nùi, có dây có
nhợ…bay đầy trời vào khoảng tháng 11 ta,
cuối mưa…khi ấy, bà con biết rằng:
Khi “tàn lan bay” là “y như rằng” trời
“dứt mưa hẳn”, quả đúng như vậy!
Vì “nó” bay đầy trời, bay-tàn-lan như
vậy, nên gọi là Tàn Lan Bay.
Ở đây, bài viết nầy…((@))…đón-chừng cho
vui, chớ hỏng có nghiên-cú…gì ráo!
Là bởi hồi xưa, đã thấy ông bà nói vậy
thì biết vậy, nên bây giờ đón-mò…coi
chơi.
Thằng con
nít nào ở thôn quê…
Cũng biết
về chuyện Tàn-Lan-Bay…
Đặt biệt
và luôn luôn, nó bay từ hướng…mặt trời
lặn bay tới…
Đùng một
cái, sáng thức dậy, thấy mặt ruộng…có
cái gì trắng trắng, nằm trắng đồng.
Còn hàng tre dính đầy tàn lan, nó chơi
nó dính trên hàng tre cả một xóm, thế
mới ngộ!
Tụi nó tò mò đi ra rứt thử một nắm tàn
lan, kêu mấy thằng…khó tánh tới coi.
- Tao thấy nó…rích rích, giống Tơ
Nhện…nè mầy…
- Phải nó hôn…má…?!
- Tơ nhện ở đâu mà nhiều dử thần ôn
vậy bây, tao đố mầy…?!
- Ai
biết đâu nà…
- Ờ ờ…nó trắng mịn, còn dai dai, dính
dính, dẻo dẻo…hơi chắc chắc…
- Tao đố tụi bây…nó ở đâu bay tới xóm
mình…hehehe…
- Ờ thì
thì…nó có chổ, nó mới bay…chớ ụa
- Chổ
là chổ nào đó con…hé hé…
-
…((((o)))+((((o)))….(bít tù lù)
Làm sao tụi con nít…hồi đó, biết được mà
trả lời cho thông chớ???
Bởi, với “số lượng tơ nhện” bay trắng
trời cở đó, thì tơ nhện, dỉ nhiên phải
nhiều thật nhiều, nhiều tới độ…hỏng biết
bao nhiêu mà kể…
Nó đã nhiều, rồi tại sao nó bị…sút hay
đứt rời “chổ ở” để bay…???
Không phải 1 năm, mà năm nào cũng bay…là
tại làm sao???...((((ooo(?)ooo)))…???
Cho tới tận bây giò: Câu hỏi Tàn Lan ở
đâu bay tới…vẩn còn bỏ ngỏ!!! Hì hì…
Còn nếu lấy phi trường Tân Sơn Nhứt là
gốc, thì hướng tây phi trường là vùng
Đồng Tháp Mười (?) hay chổ nào đó…Vậy,
tợ nhện ở đâu, tỉnh nào, sao nó lại phát
thinh bay vào cuối mưa như
thế…???<><>???
Hỏi vậy thôi, chớ có biết ai biết, để mà
hỏi, mà có hỏi…cũng hỏng biết hỏi ai!!!
Và rồi khi thấy Tàn Lan Bay là bà con
biết là trời dứt mưa…
Vậy là Mùa
Nắng bắt đầu.
Khi cắt
lúa xong, ruộng còn ướt, đất mềm, bà
con…lật đật lo cày đất để trồng tỉa
liền.
Ai trồng thuốc lá thì trồng, ai trồng cà
tây, bắp, bầu, bí…thì mạnh ai nấy lo.
Nhưng
không có chuyện “thấy có ăn mùa trước,
rồi giờ bắt chước làm theo” là thấy
người ta trồng cái gì “trong…năm rồi bán
có giá”…thì “năm nay làm theo”.
Vì bắt
chước như vậy, khi dội chợ…là tanh banh
cả xóm!!!
Có một
chuyện như vầy…
Nếu chổ
nào trồng trọt loại nào thì trồng cả
xóm.
Ví dụ như
trồng Thuốc Cái (thuốc gò, thuốc rê) thì
cả đồng ruộng đều trồng một thứ, vì như
vậy cho dể chuyện làm ăn, bởi =>>> Buôn
có bạn, bán có phường.
Ví dụ như vùng Thới Hòa-Vỉnh Lộc, đồng
ruộng nầy trồng toàn là cà tây(cà chua).
Vùng Bà
Điểm có chổ trồng toàn là Củ Cải Trắng
và khi nhổ củ đem bán thì gom lại tại
ngả ba đường, để Bạn Hàng tới mua cho
dể.
Do đó, cái
chổ ngả ba nầy gọi là Ngả Ba Củ Cải.
Ở Trung Mỷ
Tây-Hốc Môn có chổ chuyên trồng Bầu và
chổ ngả ba để bà con đem Bầu tới bán gọi
là Ngả Ba Bầu…vv…
Đặt biệt,
hỏng hiểu sao, những địa danh bên trên
đều nằm ở Ngả Ba…(<><>?!)
Trong mùa
nắng, từ sáng sớm, khi gà gáy Canh Năm,
bà con lo dậy sớm, nấu cơm ăn sáng để ra
đồng…
Trong xóm,
ai cũng có “công ăn chuyện làm” ở ngoài
đồng, nên không thấy cảnh tụ tập nhậu
nhẹt la ó sóc trong xóm…
Lúc nầy,
bấy giờ, thằng “đực” nào chưa vợ mà nhậu
nhẹt hoài…coi chừng ế vợ!!!
Bởi không
ai gả con gái mình cho “cái ngử” ăn nhậu
tùm lum, hư thân!
Trong xóm
cũng có một số bà con “làm sở làm sùng”
hay “làm hảng làm xưởng”.
Tới giờ
thì đi làm, nhưng ngày nghỉ cũng có
chuyện làm, là…bửa củi phụ gia đình…
Thời đó,
ai muốn có chiếc Xe Đạp cũng…hỏng khó
(lúc nầy chưa có nhập Xe Gắn Máy).
Là, ruộng
vừa cắt lúa xong, cho cày đất và trồng
Bắp để bán Tết…là có tiền mua xe!
Cứ trồng 1
thiên Bắp (1000 bụi)…tưới nước tà tà…2
tháng rưởi, Tết bán là có tiền mua xe,
rồi đạp đi lòng vòng…để lấy le chơi…!?
Bắp trồng
cở hơn 2 tháng là bán được, đó là Bắp
Nếp, hột toàn trắng, luột ăn rất ngọt
hay Bắp Điểm, hột có lộn màu tím, ăn
cũng ngon!
Lúc nầy,
đi ngoài đường lộ ngang qua đồng ruộng,
khách bộ hành sẻ thấy đồng ruộng…giăng
giăng cây Cần Vọt…chỉa ngọn lên trời như
rừng tre.
Chiều
chiều gió thổi, đấu cần giọt kêu vi
vu…đó là âm thanh đồng quê…thời đó!
Cần Vọt
làm bằng tre Gai già, có Trụ chôn nơi
Cồn Giếng, trên trụ là cây tre già, cuối
đầu cần là Cây Lau thòng xuống tới đất.
Cuối Cây
Lau có Cái Móc, để móc vô Khoen Gàu, để
thòng gàu xuống giếng, để Xách Nước (kéo
gàu) từ giếng lên, để…rồi để…tưới hoa
màu trên ruộng.
Hồi
xưa…nửa, Cây Lau của cần vọt làm bằng
(dây) Mây…
Sau
đó…hỏng biết tại sao, Mây…bị ít, nên bà
con dùng Cây Trúc thay Dây Mây…
Cây Lau
bằng trúc dầm mưa dải nắng lâu ngày, khi
hơi củ-củ là coi chừng…có con Ong Bầy
khoét lổ trên đầu lau để làm ổ…
Nếu hỏng để ý “cái lổ trên cây lau” thì
khi xách nước, sẻ bị con ong bầu…chơi 1
kim vô ngón tay, sưng vù lên…hỏng mấy
hồi, nhưng ong bầu chích…cũng “nên
thuốc” đó!
Có nơi,
như Thới Hòa, do mặt nước cạn, nên bà
con không làm Cần Vọt mà xách nước bằng
Dây, gọi là Tưới Dây…
Trong Mùa
Nắng, trong “giờ làm việc” trong xóm
vắng hoe…
Là bởi
người lớn ai cũng ở ngoài đồng lo chuyện
Rẩy Bái…
Úi
chà…trong chử Rẩy Bái, thì chử Rẩy…biết
rồi…
Còn chử
Bái…là sao, mà lại đi theo sau chử
Rẩy…đây chời…>?>?>?>???...
Hì hì…đang
viết bài, mà…bài đặt, đặt ra câu hỏi, ý
là kiếm cớ nói dóc đó đa…
Nói dóc
nè…
Chử Bái là
chử mà ông Thầy Chùa đọc, khi tụng kinh
trong đám ma…Nhị Bái Tam Bái…mà ai cũng
biết là Lạy 2 ba lạy, cho nên…hỏng
nói…hehehe…
Còn Bái
Sư, Bái Thầy…thì ai cũng biết là “nể
sợ”…sao rồi…
Quả là chử
Bái nầy…ngặc thiệt tình…nhưng mà hỏng lẻ
“nó nằm” trong câu:
Bái Xái
Bài Xai…???
Câu bái
xái bài xai…rất khó giải nghĩa!!!
Vậy
nên…cho ví dụ để Đọc Giả…giải dùm, thí
dụ:
Ông đó…có
vợ bé, bị vợ lớn bắt tại trận và vì vợ
bé đã con với ổng, nên đi kiện cáo tùm
lum, lúc nầy, ông cố đó mới lo Bái Xái
Bài Xai…
Lo vậy…là
lo mần sao???///Hì hì…///&*&*…Ai biết
đâu nà!!!
Vậy thì “lo chuyện rẩy bái”…lo, lo quá
xá cở đó, lo…như ông cố gì đó lo đa…(?!)
Ngẫm lại,
ông bà xưa xài chử nghĩa quả là thâm
thúy…(thúy…y dài…hì hì)
…Lịt-xịt…lo mần rẩy bái…thì Tết cũng tới
nơi…Thế là Lo Tết!!!
Ăn tết
xong, lo “cày” tiếp, cày…cho hết Mùa
Nắng.
Bà con hồi
xưa, vì chưa có Điện Khí Hóa Nông Thôn
nên “làm rẩy” cực lắm…
Vì phải
tưới nước bằng Cần Vọt, cho nên “xách
nước chai tay”.
Tay bị
chai nên lòng bàn tay cứng ngắt, có khi
bị nức tét tới chảy máu…
Nhưng
không thấy ai than trách gì, vì…cái sự
đời…nó là vậy!
Rồi tới
lúc bán cà bí bầu, đậu que, đậu
búng…nghĩa là tiền bắt đầu vô túi…như
sau:
Trời chiều
vừa tắt nắng, đồng ruộng xôn xao…hẳn!!!
Đó là bà
con…ùa ra đồng, để lo cắt bầu bí, rau
dưa…vv…để bán cho bạn hàng.
Thí dụ ở
Ngả Ba Củ Cái, vì cả xóm trồng củ cải
cho nên, chiều đến là phải nhổ liếp cải
nào “tới lứa” để rửa sạch đất, để củ cải
sạch sẻ trắng tinh, rửa xong, người nhà
phải gánh hay cho xe bò xe ngựa kéo tới
ngả ba, để “bán đồ hàng bông”…
Tại đây có
sẳng “bạn hàng sỉ” (mua sỉ) mua hết ráo,
để sau đó chở thẳng ra chợ Cầu Muối hay
chợ Cầu Ông Lảnh để bỏ mối…
Vì…hể tới mùa rẩy, thì ngày nào cũng thế,
tháng nào cũng vậy, năm nầy cho chí năm
sau…cứ bán 1 thứ như vậy…
Cho nên
ngả ba đó thành Danh Từ Riêng: Ngả Ba Củ
Cải, Ngả Ba Bầu…là vậy.
Lúc ấy,
khi đó, bà con chỉ bán “đồ tới lứa” chớ
không ai bàn “đồ non”, cho nên đi chợ
gặp bà nào bán “đồ non” (bầu non, bí
non…) thì đích thị “đó là đồ ăn trộm”…
Là bởi đồ
tới lứa, bà con cắt bán hết từ hồi chiều
rồi…còn đâu nửa, chỉ còn đồ non!
Đồ Non
thường ăn hỏng ngon bằng đồ tới lứa (đúng
lứa), ví dụ bầu non, luột ăn…nghe
“hôi bầu”,
nghĩa là…hôi rình, bí non…ăn nghe nhảo
nhẹt, chán phèo luôn.
Nè…mấy ông
thợ nhậu cóc ổi, mấy ông hái “ổi non”
nhậu coi…mắt ớn phải hôn?
Có chổ như
Thới Hòa–Vỉnh Lộc-Bà Điểm…có chổ trồng
“tòn-là” cà tây không hà!!!
Mấy chổ
nầy, vào giờ chiều là vui vẻ ồn ào nhứt
hạng:
Là do
trồng cà tây (cà chua) cả đồng ruộng…mà
cà tây trái nhỏ cở cườm tay, cây nào
cũng cho trái nhiều…phát ngộp, nên phải
cần nhiều người hái mới kịp…
Cho nên,
chiều nào cũng…rậm đám con nít thả diều,
còn chủ nhà thì…đếm tiền bỏ túi!
Bởi vậy…hỏng
vui…là sao nè…>?>?>?...!!!
Lúc nầy
đồng ruộng…đông vui lắm, còn nhậu thì…hỏng
có nhe, bởi mấy ổng lo bán đồ muốn…phát
mệt, còn hơi sức đâu nửa mà nhậu nè…
Nhưng khi
về tới nhà rồi…thì biết…/*/*/*///…nhen…
Còn khi quởn quởn, bà con tới chơi ngoài
ruộng coi “đám đồ” của ông nầy tốt xấu
ra sao…để còn có cách chỉ vẻ, mách nước,
để làm sao cho tốt hơn…
Bởi thế, do đó, trong dân gian xưa có
câu: Thằng đó là dân mần-ăn.
Nghĩa là tay đó, chỉ lo làm ăn chớ hỏng
có đi…đánh lói, chơi bời lêu lỏng…
Tình làng nghĩa xóm cũng là đây, tối lửa
tắt đèn có nhau, cũng là đây…
Nhất gia
hữu sự bá gia ưu…
Nhà nào “có đám” (đám cưới, đám ma) thì
bà con tới phụ nhau rần rần…
…nói gì
thì nói…
Xoay qua
xoay lại…thì hết mùa nắng…
Rồi thì trời mưa, nghĩa là vô Mùa
Mưa.(là…quay lại bài viết trước…hì hì)
NĂM
MỚI CHÚC QUÍ ĐỘC GIẢ ĐƯỢC NHIỀU TAM AN