HOME     |     Hồi Ký Thơ Nhạc     |     Trang Thơ

Sáng sớm hôm nay ngủ không được nên dậy sớm, mở mail đọc sao mà thấy buồn... nghe âm thanh như có tiếng kim loại từ chuyện đào vàng của Lác... dòng chữ như có mùi khế chua và chuối sống của Hiệp... câu nói bâng quơ... của Báng và của Thọ Hù... câu chuyện nhà Phật của Cúc... Tôi tự hỏi mình... Sao lại như thế nhỉ?...

 

 

Khi tôi đến nước Mỹ vào cuối năm 2000... Hội cựu quân nhân San Diego có gửi thiệp mời để vợ chồng tôi dự Cây Mùa Xuân Chiến Sĩ... và tặng tôi 100USD, vì biết tôi vừa định cư ở Mỹ... Một lúc sau NHC lên nói về CPCMLTCHVN và nhân vật LT..., tôi nghe nhưng đầu óc cũng chả tập trung mấy và đúng ra câu chuyện chẳng có gì đáng nói nếu chuyện không xảy ra với tôi... Một tay quay phim của đài truyền hình có lẽ thấy tôi mặc bộ đồ rằn ri của nhảy dù (các anh chi hội mũ đỏ San Diego cho tôi), lại thêm phần đặc biệt ngồi xe lăn và hai ống quần phất phơ nên tiến lại phía tôi và nói:

- "Nghe nói anh vừa đến định cư ở Mỹ đựơc ít lâu nên anh có thể cho tôi thu hình và phỏng vấn anh ít câu được không?...."Anh biết là kênh truyền hình của chúng tôi được truyền đi khắp thế giới và nước Mỹ"...

Tôi cười nhưng không nói gì... hắn ta lại tiếp...

- "Xin cho hỏi... lúc còn ở VN những người như anh... nói chung là TPB... bị nhà cầm quyền VN đối cử phân biệt hà khắc lắm phải không?"...

Và đại loại là những câu mà hắn mớm cho tôi... để tôi nói theo... cho đúng ý muốn của hắn... Tôi trả lời nhát gừng... và câu cuối cùng tôi nói:

- "Xin lỗi anh tôi không thể trả lời những câu hỏi của anh được vì con gái tôi còn ở lại VN và cháu nó đang đi dạy học. Tôi không muốn vì chuyện này mà con gái tôi bị làm khó dễ cho nghỉ việc ở nhà... Mà tôi thì anh thấy đó, chân ướt chân ráo đến Mỹ; nghề nghiệp không, bằng cấp không, không có khả năng gửi tiền về nuôi con mình. Thêm vào đó CA rình rập hàng ngày con gái tôi chịu sao nổi...???".

Đến lúc này thì tay thâu hình bỏ đi chỗ khác... Thật ra tôi cũng không biết mình có làm đúng hay không nữa nhưng mà nói theo đuôi mấy ông bên đây thì tôi không thể... Chỉ biết khi còn sống ở VN... ngày 26 tháng 6 là ngày các anh em sĩ quan cấp úy tập trung sau khi đăng ký ở phường... tôi cũng nằm trong số đó... nhưng nghĩ mình mất cả hai chân nên tôi không trình diện... đến ngày 17 tháng 7 thì có lệnh TPB trình diện học tập 3 ngày ở trường Bàn Cờ mang theo cơm trưa... Tôi nhờ thằng bạn đẩy xe lăn ra... đến khuôn viên trường gặp tay cán bộ đeo khẩu P63 hỏi tôi đi đâu và xem giấy... Sau một hồi nhìn vào tờ giấy mà chính những người như hắn đã cấp cho tôi... hắn bảo tôi về vì tôi không thể tự lo cho mình di chuyển được, nhưng không hề cấp một tờ giấy chứng thực nào... Sau đó ít lâu, hai tay bộ đội cầm hai khẩu AK vào nhà tôi sáng sớm, lúc đó tôi còn ngủ trên lầu... tay người bắc cầm miếng giấy nhỏ trên tay bảo mẹ tôi gọi tôi xuống... Hỏi tên họ của tôi. Khi tôi lết ra bằng hai tay và mông đít... thì hắn hơi ngỡ ngàng vì theo hắn... tôi nằm trong danh sách những người trốn tập trung cải tạo... Hắn hỏi tôi có đăng ký trình diện không? Khi tôi đưa giấy ra sau một hồi ghi ghi chép chép, hắn bỏ đi.... It lâu sau, ông tổ trưởng thông báo tôi có quyền công dân? thực ra tôi không biết tôi bị mất quyền này từ bao giờ nữa...!!! Rồi tôi nhận 9 kg gạo và bo bo trong diện... "Xóa đói giảm nghèo" (theo ông tổ trưởng cho biết)... Lúc này bố tôi đang ở trong trại tập trung cải tạo... Ông vốn xuất thân khóa 5 Đà Lạt cùng với Phạm văn Liễu, Phó quốc Chụ, Trần văn Toàn. Nhưng về hưu non với cấp bậc đại úy và làm việc tại kho dầu Esso Nhà Bè.... Khi mấy ảnh vào tiếp nhận đề nghị bố tôi làm gì đó thì ông không nhận, nên được gửi về phường trình diện vì là sĩ quan chế độ cũ và đúng ra giải ngũ năm 1955 thì không phải tập trung.... Nhưng ông vẫn bị đi... vào đến nơi, bố tôi khiếu nại được mấy ảnh cho biết lỡ vào rồi thì học cũng tốt....???? .... Ông cũng gỡ hết 6 tháng đầy tủi nhục trong trại, dù cho mấy người trẻ như tụi mình gọi ông bằng bố và đỡ đần ông....... Nhà tôi lúc đó thê thảm lắm, củi đốt được cậy từ những cây sao hai bên đường mà chị tôi cố bóc vỏ mang về.... Bột quậy với muối là thường xuyên của cái gọi là bữa ăn hàng ngày mà đôi khi còn không có... Từng cái áo đến cái quần hay bất kể sách báo nào còn thể bán lấy tiền được đều đội nón ra đi....... Khi mà anh bị đánh trúng huyệt bao tử thì trong nhà không thể nào tránh khỏi xào xáo.... Sự sợ hãi đến nỗi mẹ tôi đánh mất tình thương đối với đứa con tàn tật của bà, vì những lý đo chẳng đâu vào đâu.... (lúc đưa tin về tôi mất đôi chân và không muốn lên phi cơ tải thương về Sài gòn bà nói sau này tôi sống ở đâu thì bà ở đó với tôi). Cứ mỗi lần mấy ảnh xuất hiện (nhà tôi bị thăm hỏi như cơm bữa) thì bà cứ nói tôi không phải là lính tác chiến...!!! mất chân chỉ vì đi nhậu với bạn bè... say quá nên bị tai nạn cưa hết đôi chân..... Tôi nói mẹ nói như thế thì ai tin.... tụi nằm vùng trong xóm làm gì mà nó không biết rõ về gia đình mình???.... Thế là mẹ con bất hòa... lúc nào cũng bị quấy rầy bởi những tay phường khóm khuyên đi vùng kinh tế mới... để bố tôi được về sớm.....!!! Chịu không nổi... nhân thằng đệ tử tên Hùng mà hồi còn ở đơn vị tụi tôi thường gọi là Hùng đui ghé thăm, thấy tôi buồn bã, nó bảo tôi có thể kiếm 200 đồng làm vốn không thì nó chỉ cho tôi đi bán thuốc lá lẻ... Tôi nói với vợ tôi (nhà ai nấy ở dù đã có con với nhau).... Thế là tôi đi bán thuốc bằng 200 đồng vốn mà vợ tôi đưa cho vào năm 1977.... Thằng Hùng mua 2 gói mỗi thứ thuốc thơm phổ biến lúc bấy giờ như 555, Pall Mall, Salem.... Còn Hải đảo, Vàm cỏ,... nói chung là thuốc đen mỗi thứ một cây... Nó còn bảo tôi lấy giấy ra viết để khỏi quên giá cả.... Tôi nói với nó chuyện này, ba cái lẻ tẻ mà tao lại không nhớ nổi ư...?..... Rồi mỗi buổi sáng xe xích lô của nó và mấy thằng bạn cùng nghề thay phiên nhau đón tôi chở ra Sài gòn để bán...... Nhưng mà cũng yên thân đâu.... buổi chiều ngồi bên lề đường trước cửa rạp Rex, kế bên là cô bán ốc luộc... có một nhóm tụ năm tụ ba để nhậu... Có một tay cũng đồng bệnh như tôi nhưng có lẽ già hơn, thùng thuốc lá của hắn chuyên nghiệp hơn và phong phú, đa dạng hơn tôi nhiều.... Lâu lâu thì tôi bị một cục đá nhỏ chọi về phía mình.... ngoảnh lại thì không phát giác được ai... tôi cũng tức lắm chứ... Một lát sau cô bán ốc lại nói nhỏ với tôi, anh kiếm chỗ khác bán đi vì cái ông ngồi xe lăn ông chọi anh đó..... Tôi nói với thằng đệ tử của tôi thì nó khuyên tôi... nhịn đi anh ơi.... đánh nhau với tụi nó lúc này cũng không ích gì, tụi công an được dịp gây phiền hà cho anh nữa..... mai tôi kiếm chỗ khác cho anh bán... Sáng hôm sau nó chở tôi lên trước rạp chiếu bóng Casino Sài gòn... để tôi trước trạm xe buýt bán... kẻ lên người xuống... Đang bán mạnh tay... thì nghe tiếng những chiếc ghế đẩu được quăng xuống đất kèm theo những tiếng chửi chó mắng mèo.... Quay đầu lại thì thấy nguyên chiếc xe ba gác chở đầy ghế bàn xếp, nào là tầm ruột, cóc, ổi ngâm trong những chậu, kẹo chewing gum, đậu phọng rang và có các thứ thuốc lá đủ loại..... À thì ra mình lại bị đuổi khéo nữa rồi.... Tôi ngán ngẩm đến cùng cực, định bỏ nghề ... nhưng thằng đệ tử nó bảo nó sẽ kiếm cho tôi một chỗ bán thuốc khác... Thế là nó đưa tôi về bán ở khu phở Hòa Pasteur từ trưa cho đến tối... Về ngủ với nó ở ngoài quán Bình Viễn của ông ngoại nó trong chợ Tân Định mà nó nhận giữ bàn ghế cho những hàng chè. Sáng người ta dọn hàng thì chui vào trong ngủ tiếp.... Buổi trưa đầu tiên đến chỗ bán là dưới gốc cây phượng ngó qua bên kia đường là cổng viện Pasteur..... Khi thằng Hùng đưa tôi ra chỗ bán mới... cắc cớ nó nói với hai cô cỡ bằng tuổi tôi bán bột lọc trước cửa tiệm phở Hòa ....

- "Hai chị trông chừng dùm ông thầy tôi ,tôi không có ở đây nếu có ai ăn hiếp ổng thì mấy chị binh dùm"

.... Hai đứa kia cắc cớ hỏi lại thầy là thầy thế nào...? dạy học hay dạy gì...? ... nó trả lời... xếp tui ngày xưa đó.... ổng là sĩ quan nhẩy dù.... Thế là phe ta ngày xưa đến hỏi thăm đủ mọi binh chủng.... buôn bán xuông xẻ buổi trưa hôm đó.... Chiều xuống thấy một con nhỏ bưng thùng thuốc ra bán... cũng ghế quăng.... rồi cả bà mẹ ra.... nhìn mình như muốn ăn tươi nuốt sống.... tôi tìm hiểu thì được biết là chồng bà ta cũng đang ở trong rọ như những bạn mình. Nên ngày hôm sau tôi nói thằng Hùng dọn cho tôi ra chỗ gốc cây... xa hơn thùng thuốc của đối phương bên kia để dành ưu tiên cho họ, nhưng khổ nỗi nhìn thấy tôi là những người khách ăn phở là họ mua giúp... nhờ đó mà thùng thuốc tôi mỗi ngày nở ra.... Cũng nhờ chỗ bán này mà tôi gặp anh Trần anh Tú cán bộ trung đội trưởng trung đội 342, Nguyễn văn Thi 343, Trần xuân Nhật 343,Trần đức Tùng 341,Hoàng xuân Tiến 32..... Nhờ thằng Hùng trích ngang lý lịch nên lúc nào chỗ tôi cũng không ít một vài người để nói chuyện cho qua ngày đoạn tháng nhưng cũng là cái gây không ít phiền toái cho tôi.... Anh chàng CAKV Đặng quang Vinh... một thanh niên hòa bình... cờ đỏ... phấn đấu nên được vào CA (kẻ mà bố hắn treo bảng carton trước nhà không nhận nó là con). Nó hoạnh họe tôi đủ điều...... lấy lý lịch tôi không biết bao nhiêu lần.... Nào là .....

- "Vợ chồng anh có những cử chỉ không đẹp ngoài đường phố" (số là mỗi chiều vợ tôi đón con từ nhà trẻ ra chở nó đến thăm tôi)......

Tôi nói:

- "Vợ chồng tôi đã có con với nhau nên chẳng còn lạ lẫm và thèm khát gì như những kẻ mèo mả gà đồng đến nỗi phải ôm ấp nhau ngoài đường phố, vả lại con người hơn con vật ở chỗ kín đáo"....

Mặt hắn đổi màu.... tôi chơi hắn vì những chiến hữu ở đó cho tôi biết nó dụ dỗ con nhà "ngụy quyền" đang có thai với nó và đang bị tổ chức kiểm điểm..... Tôi vẫn không yên với những chữ những câu nói của nó.... nhân dân ở đây phản ảnh..., anh... thế này thế nọ. Lần nào tôi cũng trả lời tay đôi với đến nỗi nó cáu kỉnh gắt lên:

- "Sao tôi nói gì ra là anh cũng cố nói cho bằng được là làm sao?".

Rồi đến một hôm với bộ đồng phục con kiến vàng.... nó lại ngay thùng thuốc tôi ngồi bán với khuôn mặt hình sự.....:

- "Chính sách của nhà nước là địa phương nào về địa phương đó buôn bán, anh không được buôn bán ở đây nữa"....????? (nhà tôi ở phường 5 Quận 3 lên bán ở phường 13)....

Tôi nản đến cùng cực nhưng vẫn nói :

- "Tôi không hiểu chính sách nhà nước ban ra lúc nào nhưng thiết nghĩ nếu anh còn có chút tình người(...????), thì anh cũng du di để tôi bán ở đây vì tôi bán thuốc nuôi thân tôi như thế, xã hội này bớt đi một kẻ ăn mày. Anh đang đập bể nồi cơm đang nuôi sống tôi đó".....

Mặt hắn đanh lại và nói:

- "nếu anh muốn bán chỗ này sáng mai 8 giờ ra phường gặp tôi"...

Tôi nói thế nhưng trong lòng đã có ý buông xuôi.... Nhưng... lại nhưng nữa... thằng Đức dân KQ con chủ tiệm phở Ngân khuyên tôi ngày mai ra đồn CA xem nó giở những trò gì nữa.... tội gì mà anh phải bỏ bán chỗ này..... Sáng hôm sau đến hẹn tôi đến.... nó đang đùa giỡn với bạn đồng nghiệp của nó... Thấy tôi... nó lại làm khuôn mặt hình sự.... vớ những trò cũ rích hỏi lý lịch của tôi... rồi để tôi về... Nhưng chiều ra ngay chỗ tôi bán hỏi mua mấy điếu ba số 5... khi tôi đưa thuốc ra.... nó làm bộ... vỗ túi quần sau....nói để quên cái bóp ở nhà... Tôi cười khẩy và nói:

- "Thôi được rồi ,anh quên thì ngày mai mang ra trả tôi cũng được"...

Nhưng tôi biết ngày mai chẳng bao giờ có đối với một thằng mang tên Tuấn Anh Đặng quang Vinh... Và khỏi nói các bạn cũng biết là những điếu thuốc của tôi được hút chùa..... và nhả khói theo cái khốn nạn tận cùng của nó..... Một ngày không xa.... một xe CATP ập đến nhà nó, tước quân tịch và tịch thu vũ khí của nó, còng hai tay dẫn nó ra xe trước con mắt hả hê của những người hiếu kỳ chung quanh... trong đó có cả đôi mắt của tôi...vì... Tội....Tổ chức vượt biên trái phép...... Buồn cười không các bạn?... Từ ngày hắn vào hộp, tôi có dễ thở hơn nhiều nhưng lam lũ thì không gì tránh khỏi.... Mưa xuống nắng lên quần áo khô rồi ướt... ướt rồi khô... Nhiều khi giờ nghĩ lại tôi không hiểu da mặt mình lúc đó dày cỡ nào, khi bị tào tháo rượt chỉ kịp lăn xe ra đống rác công cộng ở ngã ba.... tụt xuống, dù cho hàng trăm con mắt vô tình ngó vào vì lúc đó vào giờ tan sở.... Nhưng chính nơi đây đôi khi tôi cũng cảm nhận được tình người ấm lạnh của người khác chia xẻ với tôi.... Một buổi chiều... thằng nhóc giữ xe chạy qua đưa cho tôi những đồng 25 xu... Tôi ngạc nhiên và hỏi nó từ đâu?.. nó bảo của chị đứng bên đường kia nói em đưa cho anh... Tôi nói nó mang trả cho người đó và nói tôi cám ơn, nhưng tôi không thể nào nhận được.... Thì chị ta chạy qua xin lỗi ... nhìn anh, tôi nghĩ anh chắc cũng không khác gì thân phận của chồng tôi đang ở trong trại cải tạo nếu anh còn nguyên vẹn, nên của ít lòng nhiều muốn giúp anh một chút thôi, tôi nhất định không chịu nhận người ấy cầm lại tiền rồi bỏ đi...... Một buổi tối, từ xa tôi thấy tay trung sĩ Ngô minh Thắng (tiểu đội trưởng cũ của mình mà khi về nằm chờ đi mặt trận Bến Cát lúc tăng phái cho Lữ đoàn 1 thì hắn đào ngũ), trong bộ đồ TNXP và chiếc nón tai bèo... thôi thì dù sao cũng một thời cùng màu cờ sắc áo... Nên khi hắn tiến lại phía tôi chưa kịp mời hắn điếu thuốc thì câu nói của hắn làm tôi không còn kềm chế được mình nữa..... Tôi giả điếc hỏi lại:

- "Mày nói gì?"...

Nó nhắc lại...: - "mày........"

Lúc đó tôi la lớn đến nỗi những người đang ăn phở ngước lại nhìn... Tôi gào lên:

- "Mày tưởng rằng thay ngôi đổi chủ tao với mày bánh đúc đồng xàng hả?.... mày cút đi chỗ khác đi, tao không có những thằng chiến hữu thuộc cấp như mày".......

Cũng chính nơi đây tôi nhìn thấy Nguyễn huỳnh Hưng, thư ký đại đội 34 từ xa (có lần trong trường, tôi cự hắn trong lần đi trực nhà bàn và mang cơm ra ngoài đồi Bác Sĩ Tín cho cán bộ và anh em ăn. Buổi sáng trước khi đi, hắn đưa cho tôi một số tiền giờ tôi không nhớ rõ là bao nhiêu, nhờ tôi mua thêm đồ ăn cho cán bộ đại đội mình... Đến lúc mang cơm ra bãi... xách cơm lại chỗ mà hắn lựa sẵn trải poncho để cán bộ về ăn và nghỉ trưa.... ... Hắn bảo tôi lau chén đũa hầu cán bộ.... Tôi nói... mày lau đi... tao đến đây là học ra sĩ quan chứ không phải học làm gia nô, làm tài lọt. Lúc đó hắn không có vẻ gì là sĩ quan chế độ cũ mà là một anh của lớp người... "Mới".... Đang cự cãi ông trật tự vì bắt hắn mang chiếc vespa của hắn qua bên kia đường để ủy ban nhân phường giữ xe kiếm tiền.... Còn ông trật tự thì vừa đi lại chỗ tôi vừa lầm bầm ..... Không biết nó là gì mà phách lối.... quá, còn đòi rút súng dọa mình nữa. Cho đến giờ này thú thật tôi cũng không biết hắn là ai? .... dù đích thị hắn là đồng môn An-Lộc năm xưa đó.
Sở dĩ hôm nay tôi dài dòng như thế... chỉ vì muốn các bạn đọc chơi.. Khi lòng mình lại gợi nhớ về dĩ vãng trong lúc buồn bã... Vì chúng ta đi qua chiến tranh.... ai ai cũng gặp những cảnh trớ trêu trong đời...... Nhất là giai đoạn nước mất nhà tan... Chưa biết ai khổ nhục hơn ai và sức chịu đựng thì không ai giống ai cả.... Không cảnh ngộ nào giống cảnh ngộ nào....... Khi chúng ta vào TT3TM&NN qua khu Đủ sức khỏe....là đời sẽ khổ.... Như anh chàng nào khéo ví von hôm đó.... Tôi có thằng bạn hay nói câu này.... không biết của hắn hay hắn sao chép ở đâu thì tôi không rõ, tôi chỉ thêm chữ thương vào thôi..... "Yêu thương nhau là không phải nhìn cái đẹp, cái xấu của nhau, mà cùng nhìn về một phía".... Tôi chỉ mong các bạn khóa 4/71 An Lộc được như thế...... Chúng ta đã đi qua bên kia dốc của cuộc đời như ai từng nói quỹ thời gian còn ít ỏi lắm khi bức qua tuổi 60.... Nếu các bạn không phiền... khi tôi trải dài tâm sự của mình, tôi sẽ viết thêm để hầu các bạn.... Những Ngày Tháng Cũ.... khi tôi còn có thể..........

San Diego 5-3-2013

MĐ Đặng Vũ Hùng

TrĐ 342 - TĐ 6/ND